ਵਿਸਮਿਕ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਤੇ ਕਿਸਮਾਂ | Vismik chin in punjabi

Vismik chin in punjabi : ਇਸ ਪੋਸਟ ਵਿਖੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਸਮਿਕ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਂ (vismik di pribhasha) , ਵਿਸਮਿਕ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ( vismik diya kisma ) ਉਦਾਹਰਣ ਸਮੇਤ ਵਿਸਤਾਰ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਯਾ ਹੈ |

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ – ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੁਲਾਊਣਾ ਜਾਂ ਮਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ, ਗ਼ਮੀ ਜਾਂ ਹੈਰਾਨੀ ਦੇ ਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸਮਿਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਸਮਿਕ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣ

• ਵਾਹ-ਵਾਹ !
• ਹਾਇ !
• ਉਫ਼ !
• ਉਏ !

ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ|

1. ਉਏ ਮੁੰਡਿਆ ! ਬਾਜ਼ ਆ ਜਾ।
2. ਉਫ਼ ! ਅੱਜ ਕਿੰਨੀ ਗਰਮੀ ਹੈ।
3. ਹਾਇ ! ਇਹ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ।
4. ਵਾਹ ਵਾਹ ! ਰੱਬ ਨੇ ਮੇਰੀ ਸੁਣ ਲਈ।

ਵਿਸਮਿਕ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ (Vismik chin in punjabi)

ਵਿਸਮਿਕ ਨੌਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਕ੍ਰਮ ਨੰਬਰ	ਕਿਸਮ ਦਾ ਨਾਮ
1.	ਸੰਬੋਧਨੀ ਵਿਸਮਿਕ
2.	ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
3.	ਸ਼ੋਕ-ਵਾਚਕ-ਵਿਸਮਿਕ
4.	ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
5.	ਫਿਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
6.	ਸਤਿਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
7.	ਅਸੀਸ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
8.	ਇੱਛਿਆ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ
9.	ਸੂਚਨਾ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਉਲਟ-ਭਾਵੀ / ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਬਦ in punjabi class 6, 7, 8, 9, 10

1. ਸੰਬੋਧਨੀ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਉਹ ਵਿਸਮਿਕ ਜਿਹੜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ|
ਜਿਵੇਂ:

1. ਉਏ ਮੁੰਡਿਆ! ਕੀ ਗੱਲ ਹੈ।
2. ਨੀ ਕੁੜੀਏ! ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਬੋਲੀਦਾ।
3. ਵੇ ਬੀਬਾ! ਆਹ ਕੀ ਹੈ।

ਉਪਰੋਕਤ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਉਏ ਮੁੰਡਿਆ !। ਨੀ ਕੁੜੀਏ! ’ ‘ ਵੇ ਬੀਬਾ!‘ ਸੰਬੋਧਨੀ ਵਿਸਮਿਕ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅੜਿਆ !, ਨੀ !, ਐ !, ਹੇ ਕੁੜੇ ! ਆਦਿ ਹਨ।

2. ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਮਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਨ ਉਹ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ! ਤੇਰੀ ਮਿਹਨਤ ਕਾਰਨ ਹੀ ਤੂੰ ਸਫ਼ਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।
2. ਆਹਾ ! ਕਿੰਨਾ ਸੋਹਣਾ ਫੁੱਲ ਹੈ।
3. ਬੱਲੇ ! ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੈਦਾਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।

ਉਪਰੋਕਤ ਵਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਸ਼ਾਬਾਸ਼’, ‘ ਆਹਾ’, ‘ ਬੱਲੇ !’, ਪ੍ਰੰਸ਼ਸਾ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹਨ|ਵਾਹ ਵਾਹ !, ਬਹੁਤ ਅੱਛੇ !, ਵਾਹ ਭਈ ਵਾਹ ! ਆਦਿ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹਨ।

3. ਸ਼ੋਕ-ਵਾਚਕ-ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਮਨ ਗ਼ਮੀ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀ ਜਾਂ ਅਫਸੋਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਉਹ ਸ਼ੋਕ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ:

• ਅਫਸੋਸ ! ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਕੁਝ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਿਆ।
• ਹਾਇ ! ਉਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਹੋਇਆ।
• ਉਫ਼ ! ਇਹ ਕੀ ਭਾਣਾ ਵਰਤ ਗਿਆ।

4. ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਸ਼ਬਦ ਹੈਰਾਨੀ ਦੇ ਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਹੈਂ ! ਕੀ ਉਹ ਮਰ ਗਿਆ।
2. ਓ ! ਇਹ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ।
3. ਆਹਾ ! ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਦੀ ਨੋਕਰੀ ਲੱਗ ਗਈ।

5. ਫਿਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਲਾਹਨਤ ਜਾਂ ਫਿਟਕਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਫਿਟਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਦਫ਼ਾ ਹੋ ! ਤੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
2. ਧੋਂਕਾਰ ! ਤੂੰ ਤਾਂ ਖਾਨਦਾਨ ਦੀ ਇੱਜਤ ਨੂੰ ਰੋਲ ਦਿੱਤਾ।
3. ਫਿੱਟੇ ਮੂੰਹ ! ਤੂੰ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਪਾਪ ਕੀਤਾ ਈ।

6. ਸਤਿਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਸਤਿਕਾਰ ਜਾਂ ਆਦਰ ਦੇ ਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਸਤਿਕਾਰ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ ! ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਏ ਹੋ।
2. ਧੰਨ ਭਾਗ ! ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਨੇ।
3. ਆਈਏ ! ਥੋੜਾ ਅਰਾਮ ਕਰ ਲਉ।

7. ਅਸੀਸ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਕਿਸੇ ਲਈ ਅਸੀਸ ਭਾਵ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਭਾਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੇ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਭਲਾ ਹੋਏ ! ਗਰੀਬ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।
2. ਜੁਆਨੀਆਂ ਮਾਣੋਂ ! ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗ ਜਾਏ।
3. ਵਧੋ-ਫੁੱਲੋ ! ਸਾਰੇ ਸੁੱਖ ਮਾਣੋ।

8. ਇੱਛਿਆ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਸ਼ਬਦ ਮਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਛਿਆ ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਕਾਸ਼ ! ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਵੀ ਕਾਰ ਹੁੰਦੀ।
2. ਜੇ ਕਿਤੇ ! ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਾਰ ਹੁੰਦੀ ਮੈਂ ਵੀ ਘੁੰਮਣ ਜਾਂਦਾ।
3. ਹੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ! ਮਿਹਰ ਕਰੀਂ।

ਉਪਰੋਕਤ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ‘ ਕਾਸ਼ ! ’, ‘ ਜੇ ਕਿਤੇ ! ’, ‘ ਹੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ! ’ ਇੱਛਿਆ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹਨ।

9. ਸੂਚਨਾ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ

ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ– ਜੋ ਸੂਚਨਾ ਦੇਣ ਜਾਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਊਹ ਸੂਚਨ-ਵਾਚਕ ਵਿਸਮਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ:

1. ਵੇਖੀ ! ਕਿਤੇ ਡਿੱਗ ਨਾ ਪਈਂ।
2. ਖ਼ਬਰਦਾਰ ! ਜੇ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ ਗਿਆ।
3. ਠਹਿਰ ਜ਼ਰਾ ! ਤੈਨੂੰ ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ।

FAQ